Gezocht: Mensen die willen vertellen over voltooid leven

/in /door

Wanneer is een leven voltooid? En hoe bepaal je of een leven voltooid is? En wat maakt daar tegenover het leven de moeite waard? Een zeer delicate en persoonlijke vraag.

Je hebt het recht om nagenoeg alles zelf te bepalen in het leven. Van het kleine wat je eet vandaag tot het grote hoe richt ik mijn leven in. En aan het einde daarvan mag je ineens niet zelf bepalen hoe en wanneer het voor je ophoudt.
Het Zuidelijk Toneel maakt elk jaar met een professionele regisseur een voorstelling met amateur spelers uit de omgeving Noord-Brabant. Met onze spelers wil regisseur Bram Jansen het thema ‘Voltooid Leven’ onderzoeken. Wij zijn op zoek naar mensen die vanwege dementie en terminaal ziek zijn zoekende zijn in vragen rondom voltooid leven of daar al een heel stellige wens in hebben. Ook zijn we op zoek naar mensen die om andere redenen graag hun einde in eigen handen houden en die een uitgesproken mening hebben.

We komen graag in contact met mensen die op 30 september, 7 oktober of 15 of 16 oktober geinterviewd willen worden door de spelersgroep in Tilburg. Jouw verhaal wordt vervolgens gebruikt in de voorstelling, indien gewenst geanonimiseerd. Het interview vindt niet tijdens de voorstelling plaats: het is slechts ter voorbereiding van de uiteindelijke voorstelling. Reiskosten worden vergoed.
Graag zo spoedig mogelijk reageren door te mailen naar iwan.zeinstra@gmail.com of te bellen naar 06 57923023.

Onderzoek: ‘euthanasie in de psychiatrie’

/in /door

Het Amsterdam UMC (voorheen AMC) doet onderzoek naar de praktijk rondom euthanasie in de psychiatrie. Wij zouden graag interviews willen houden met mensen die vanwege psychiatrisch lijden een euthanasiewens hebben en/of een euthanasieverzoek hebben gedaan bij hun arts. Het kan zijn dat het euthanasieverzoek is afgewezen, maar ook dat u nog in het proces zit of dat het is toegekend. Voor ons maakt dit niet uit.

Wij zijn bijvoorbeeld geïnteresseerd in de vragen hoe het is om niet meer te willen leven, wat het voor u betekent om een euthanasieverzoek te hebben, hoe uw ervaringen zijn geweest met de arts en het verzoek, wat ondraaglijkheid of uitzichtloosheid voor u betekent, hoe het euthanasieverzoek zich verhoudt tot eventuele suïcidaliteit et cetera. Wij gaan graag in gesprek (wat ongeveer een uur a 1.5 uur zal duren) om zo goed zicht te krijgen op de belevingswereld van de mensen waar dit vraagstuk uiteindelijk om draait: degene met het euthanasieverzoek!
Kent u iemand of ben u iemand die een verzoek om euthanasie heeft gedaan vanwege psychiatrisch lijden, en zou willen meewerken aan wetenschappelijk onderzoek, neem dan contact op via onderstaande contactgegevens. Persoonsgegevens (naam, adres et cetera) zijn uiteraard vertrouwelijk en worden beschermd en het interview kan plaatsvinden op elk gewenste locatie.

Om mee te kunnen werken aan het onderzoek moet er aan onderstaande eisen worden voldaan:
– ouder dan 18 jaar
– u heeft een euthanasiewens en/of euthanasieverzoek gedaan bij uw arts vanwege psychiatrisch lijden
– u bent wilsbekwaam ten aanzien van medewerking aan dit onderzoek

Voor meer informatie of mogelijke deelname aan het onderzoek kunt u contact opnemen met:
Rosalie Pronk, PhD student Amsterdam UMC
email: r.pronk@amc.uva.nl

Vanwaar die kruistocht tegen de schriftelijke wilsverklaring?

/in /door

Door Miriam de Bontridder en Theo Matthijssen

De schriftelijke wilsverklaring is mede bedoeld om iemand die niet meer op samenhangende wijze kan zeggen dat hij dood wil, te besparen dat hij gedwongen wordt om met uitgevallen cognitieve vermogens door te modderen wanneer hij voor zichzelf, in een staat dat hij het nog wel samenhangend kon zeggen, heeft uitgemaakt dat hij in een dergelijk doormodderen geen zin heeft.

Volgens Bert Keizer in Trouw van 14 september 2018 is een schriftelijke wilsverklaring zinloos en kan zij zo de prullenmand in, want als je nog kunt zeggen dat je euthanasie wilt, dan heb je geen schriftelijke wilsverklaring nodig en als je het niet meer kunt zeggen, dan krijg je geen euthanasie.

Op basis van meerdere stukjes van gelijkaardige strekking die hierover in vakbladen voor artsen verschijnen, begint het bij sommige huisartsen praktijk te worden om een schriftelijke wilsverklaring ongelezen in hun dossier stoppen en geen tijd in te ruimen om er met hun cliënt over te spreken.

Zodoende wordt voor selffulfilling prophecy gezorgd en heeft Bert Keizer een punt waar hij schrijft dat “het een feit is” dat de schriftelijke wilsverklaring zinloos is als je niet meer in staat bent op samenhangende wijze te zeggen dat je dood wilt.

Jammer om hier niet verder dan het eigen vakgebied te kijken en om van onwaarde te verklaren wat rechterlijke instanties daarover zeggen, zoals onder meer laatstelijk het Medisch Tuchtcollege in Den Haag door wie het belang van een schriftelijke wilsverklaring ten volle wordt onderstreept.

Het is inderdaad een feit dat veel artsen niet bereid zijn euthanasie toe te passen op iemand die niet meer kan zeggen dat hij dood wil. En dat recht hebben zij. Als wij in de schoenen van een arts zouden staan, zouden ook wij er grote moeite mee hebben iemand wiens mentale functies hem zijn komen te ontvallen en die niet meer kan bevatten wat er met hem gebeurt, de dodelijke injectie te geven.

Is het dus een feit dat veel artsen euthanasie bij zware dementie weigeren, feit is evenwel ook dat de wet het tegenovergestelde beoogt: de schriftelijke wilsverklaring is immers mede bedoeld om iemand die niet meer op samenhangende wijze kan zeggen dat hij dood wil, te besparen dat hij gedwongen wordt om met uitgevallen cognitieve vermogens door te modderen wanneer hij voor zichzelf, in een staat dat hij het nog wel samenhangend kon zeggen, heeft uitgemaakt dat hij in een dergelijk doormodderen geen zin heeft.

Artsen die bereid zijn gehoor te geven aan waarvoor de wet is bedoeld, past diep respect en het is geen goede zaak dat zij door artsen die – met alle begrip daarvoor – hun persoonlijke barricades zwaarder dan de wet laten wegen, in een kwaad daglicht worden gesteld.

Begrijpt u ons goed: er is niets op tegen dat een arts geen euthanasie op een zwaar dementerende wil toepassen maar waar wel iets op tegen is, is dat een arts op basis van persoonlijke barricades de wet gaat ondergraven.

NVVE heeft het gelijk aan haar zijde waar zij hier tegengas geeft door te wijzen op het nut dat een schriftelijke wilsverklaring wel degelijk heeft.
In de situatie dat je het nog wel kunt zeggen, kan de schriftelijke verklaring dienen als ondersteuning en verduidelijking van een mondeling verzoek om euthanasie. Zij heeft bovendien als voordeel dat zij als bewijs kan dienen voor de arts die zich achteraf voor het verlenen van euthanasie moet verantwoorden, en verder is zij van nut voor andere artsen die bij de euthanasie betrokken zijn.
En in de situatie dat je het niet meer kunt zeggen, kan je – als aan alle van toepassing zijnde zorgvuldigheidseisen is voldaan – op grond van de wet toch voor euthanasie in aanmerking komen. Het volstaat een dokter te vinden die bereid is zijn persoonlijke barricades aan jouw legitieme wens ondergeschikt te maken.

We kijken uit naar het moment waarop het zelfcorrigerend vermogen binnen de beroepsgroep van artsen aan de kruistocht tegen de schriftelijke wilsverklaring een einde maakt.

Miriam de Bontridder is raadsheer plv. bij het Gerechtshof Amsterdam tevens bestuurslid Stichting De Einder
Theo Matthijssen is gepensioneerd raadsheer bij het Gerechtshof Arnhem